1/ Điều chỉnh âm dương

Trung y học cho rằng: “âm bình dương bí, tinh thần nãi trị”, âm dương trong cơ thể không điều hóa, là nguồn gốc cơ bản phát sinh mọi chứng bệnh. Giác hơi thông qua việc đặt ống hút lên một số vị trí xác định trên cơ thể, có thể giúp điều chỉnh phủ tạng khí công, giúp cơ thể đạt được trạng thái cân bằng âm dương.

Những nghiên cứu của y học hiện đại cho rằng: giác hơi là một dạng công cụ chữa bệnh có tác dụng kích thích cơ giới phụ áp. Kích thích này có thể thông qua da và các mạch máu dưới da, đi qua các tế bào thần kinh truyền tới vỏ não, quá trình điều tiết hưng phấn và ức chế có tính phản xạ, khiến cho toàn bộ hệ thống thần kinh luôn ở trạng thái cân bằng. Cách thức điều tiết này là một dạng điều tiết công năng hai chiều, có tác dụng rất tốt đối với công năng bệnh lý của cơ thể con người. Khi cơ thể đang ở trạng thái hưng phấn, giác hơi có thể ức chế lại được, ngược lại khi cơ thể đang ở trạng thái ức chế thì giác hơi có thể đem lại cảm giác hưng phấn.
Ví dụ: khi dạ dày bị kiêu và co thắt vì đói, nếu giác hơi ở các huyệt tỳ du, vị du, thì lập tức trạng thái cân bằng này sẽ bị ức chế lại; giác hơi các huyệt vị thuộc vùng bụng vừa có thể điều trị được chứng tê liệt đường ruột, vừa có thể trị được tiêu chảy; khi tim đập quá nhanh, giác hơi có thể làm nhịp tim đập chậm lại; tim đập quá chậm, giác hơi có thể giúp cho tim đập nhanh hơn. Tác dụng điều tiết hai chiều của giác hơi đồng nghĩa với việc giúp cho bệnh tình có chuyển biến tốt.

2/ Phù chính khử tà

Trung y học cho rằng: giác hơi có thể cổ vũ chánh khí làm phấn chấn cơ năng suy nhược của phủ tạng, đồng thời thông qua tác dụng hít và nhổ của giác hơi, có thể hút ra phong, hàn, thấp tà và ứ huyết, có tác dụng khử tà, chánh an.
Những nghiên cứu của y học hiện đại cho rằng: Liệu pháp “giác hơi” có thể giúp tăng cường chức năng thực bào, thực khuẩn của bạch cầu và mạng lưới nội bì, tăng cường khả năng đề kháng bệnh tật của cơ thể. Tại hai vùng sống lưng trước và sau khi tiến hành giác hơi, người ta so sánh chỉ số tiêu diệt vi khuẩn của tế bào bạch cầu số lượng huyết thanh. Kết quả cho thấy sau khi giác hơi, chỉ số này cao hơn rõ rệt. Ngoài ra Liệu pháp “giác hơi”cũng có tác dụng nâng cao rõ rệt đối với một số chức năng miễn dịch đặc biệt khác.
Chức năng miễn dịch của tế bào hồng cầu là một hệ thống phòng ngự quan trọng của cơ thể, càng ngày càng được con người chú trọng. Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy, tế bào hồng cầu chứa kháng nguyên phân biệt, có tác dụng quan trọng trong việc thanh trừ những phức hợp vật miễn dịch, những tế bào vi khuẩn và những tế bào ung bướu bám vào miễn dịch, những tế bào hiệu ứng và điều tiết miễn dịch trong tuần hoàn máu. Tế bào hồng cầu có tác dụng vô cùng quan trọng trong việc kháng cảm nhiễm, kháng ung bướu và giúp cơ thể có khả năng đề kháng với bệnh tật, những tế bào khác không thể nào thay thế được. Việc tìm cách để nâng cao chức năng miễn dịch của tế bào hồng cầu nâng cao khả năng đề kháng của cơ thể là một việc làm có ý nghĩa lâm sàng rất quan trọng. Kết quả thực nghiệm cho thấy: người được tiến hành giác hơi tại bàng quang kinh ở trên lưng có thể làm nâng cao khả năng miễn dịch của tế bào hồng cầu lên rõ rệt, so với người bình thường. Chức năng miễn dịch của cơ thể thuộc phạm trù “chánh khí” trong Trung y. Do đó có thể nói rằng, giác hơi có tác dụng phù chánh khử tà.

3/ Sơ kinh thông lạc, hoạt huyết khử ứ, giải trừ đau nhức

Kinh lạc là đường thông lộ vận hành cung vệ khí huyết, khi cơ thể phát sinh bệnh tật, chức năng của kinh lạc khí huyết không điều hòa xuất hiện mạch lạc ứ đái cùng các bệnh lý cải biến khác. Giác hơi có thể làm đả thông kinh lạc, tiêu trừ ứ đái, đã thông thì không còn đau nữa, từ đó đạt được hiệu quả chỉ thống (cắt đứt cơn đau).
Khi tiến hành Liệu pháp “giác hơi”, vùng da cục bộ được kích thích nhiệt độ, có thể giúp cho các tổ chức ở gần da nhận được sự kích động và xung huyết, các mạch máu tại đó nở ra, thúc đẩy tuần hoàn huyết dịch cục bộ, tăng cường tốc độ bài tiết. Tuần hoàn huyết dịch cục bộ được cải thiện có thể nhanh chóng đem lại hiệu quả tiêm viêm giải độc, từ đó làm giảm sưng tấy và cắt đứt cơn đau.
Liệu pháp “giác hơi” có tác dụng làm giảm cơn đau rõ rệt, đặc biệt là hiệu quả chỉ thống của phương pháp giác hơi kích thích kinh thường rất bất ngờ. Nguyên nhân của mọi sự đau đớn không gì khác hơn là do “khí đái huyết ứ, bất thông tắc thống”, trong khi đó, phương pháp giác hơi kích thích kinh lạc có thể hút ra lượng máu ứ cục bộ, khiến cho khí huyết tại đó được thông thoáng, làm giảm cơn đau. Giác hơi có thể kích thích một số thần kinh khu vực, điều tiết hoạt động chức năng của cơ và mạch máu tương ứng với vị trí đó, giải trừ sự tê liệt huyết quản, đạt được hiệu quả giảm đau rõ rệt.
Ngoài ra, Liệu pháp “giác hơi” do có một sức hút phụ áp nhất định, khiến các mạch máu tại đó bị vỡ ra, làm tan máu ứ, dẫn đến hiện tượng hòa máu tự nhiên. Phóng thích các giới chất thần kinh như các tổ chức amin, các góc 5-OH, thông qua cơ chế thần kinh thể dịch, kích thích chức năng của toàn bộ cơ thể, có thể điều động hệ thống miễn dịch một cách hiệu quả, có tác dụng rất tốt trong việc chữa trị những chứng bệnh quá mẫn cảm và nhiều chứng bệnh khác do chức năng miễn dịch suy giảm gây ra.
Tóm lại, cơ lý chữa bệnh của Liệu pháp “giác hơi” không nằm ngoài hai phương diện là tác dụng chỉnh thể và tác dụng cụ bộ, thông qua tác dụng kích thích phụ áp cơ giới của nhiệt độ, dẫn đến những phản ứng cục bộ toàn thân, từ đó điều chỉnh chức năng của cơ thể, tiêu trừ nhân tố bệnh lý, đạt được mục đích trị bệnh.

Nên giác hơi khi nào?

Là một trong những liệu pháp chữa bệnh tốt trong Đông y, nhưng không phải bệnh nào cũng dùng liệu pháp này được. Giác hơi tốt cho một số bệnh sau:
- Đau nhức xương khớp
- Ho kéo dài
- Cảm nóng, cảm lạnh và triệu chứng đau bụng, sôi bụng.

Để việc giác hơi phát huy hết tác dụng và tránh những nguy cơ gây hại, cần chú ý một số điểm sau:

- Chỉ nên thực hiện ở những vùng cơ thể có cơ bắp và da thịt đầy đặn.
- Không nên thực hiện ở những vùng da mỏng, những vùng da mới bị tổn thương hoặc những vùng nhạy cảm như môi, mắt, nhũ hoa. Lưu ý, đặc biệt không giác hơi ở những vùng có mạch máu nông, dễ vỡ.

- Không giác hơi ở những nơi phong phanh gió hoặc ở phòng lạnh có điều hòa.
- Cần chọn tư thế an toàn cho người bệnh, tuyệt đối không để người bệnh nằm trên ghế bập bênh, gây nguy hiểm, dễ té ngã.
- Trong khi thực hiện liệu pháp giác hơi cả người bệnh và nhân viên y tế thực hiện cần theo dõi thường xuyên. Nếu thấy những biến chứng như nóng, căng da tại điểm sung huyết hoặc chóng mặt, đau đầu thì nên dừng lại gấp.

Đề phòng bỏng khi giác hơi bằng cồn y tế

Giác hơi có nhiều tác dụng tốt và cách thực hiện liệu pháp này cũng khá đơn giản. Nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ bỏng nhiệt cao. Khi giác hơi, người ta thường sử dụng cồn, lửa và những dụng cụ tương đối dễ bắt lửa. Do đó, rất dễ gây bỏng.

Nhiều người vẫn chủ quan đối với việc sẽ bị bỏng khi giác hơi, thế nhưng trên thực tế có rất nhiều trường hợp bỏng vừa đến bỏng nặng khi thực hiện giác hơi.